Od 1 lipca kobiety zmagające się z endometriozą mogą liczyć na bezpłatną, kompleksową, specjalistyczną opiekę. Minister zdrowia Izabela Leszczyna podpisała w tej sprawie rozporządzenie.
Czym jest endometrioza?
Endometrioza jest chorobą narządów płciowych kobiety charakteryzującą się obecnością komórek błony śluzowej trzonu macicy (endometrium) poza jamą macicy. Komórki te przypominają budową komórki znajdujące się wewnątrz jamy i wykazują aktywność wydzielniczą. Reagują one na zmiany hormonalne zachodzące w cyklu miesiączkowym, czego następstwem jest przewlekła reakcja zapalna. W procesie tym dochodzi do wewnętrznych krwawień, rozwoju bolesnych guzków, zapalenia, tworzenia się blizn i zrostów oraz zmiany stosunków anatomicznych narządów w miednicy mniejszej.
Ze względu na brak specyficznego biochemicznego markera nie można w jednoznaczny sposób ocenić częstości występowania endometriozy, szacuje się jednak, że choroba dotyka około 10% populacji kobiet w wieku rozrodczym. Ogniska endometriozy mogą być umiejscowione w typowych i nietypowych lokalizacjach. Do najbardziej powszechnych obszarów występowania schorzenia należy miednica mniejsza.
Endometrioza jest chorobą niejednorodną i występującą w 3 fenotypach: powierzchownych ogniskach endometrialnych otrzewnej, torbieli endometrialnych jajnika lub jajników oraz endometriozy głębokiej. W rzadkich przypadkach endometrioza może znajdować się w narządach odległych takich jak wątroba, płuca, mózg oraz w innych lokalizacjach. Szczególną postacią endometriozy jest adenomioza, gdzie zmiany lokalizują się w samym mięśniu macicy.
Jak obecnie wygląda leczenie endometriozy w Polsce?
Do tej pory, by uzyskać diagnozę i leczenie, wiele pacjentek musiało na własną rękę korzystać z kosztownych wizyt prywatnych. Czas oczekiwania w publicznym systemie zdrowia był zbyt długi, co więcej, często pacjentki „odbijały się od drzwi” nie mogąc uzyskać diagnozy.
Co zmieni się po 1 lipca?
Nowy model opieki to bezpłatny dostęp do diagnostyki tej przewlekłej choroby. Obejmuje leczenie — zarówno zachowawcze, operacyjne i pooperacyjne zaawansowanej endometriozy, w tym leczenie endometriozy poza układem rozrodczym, w zależności od wskazań medycznych.
Zgodnie z rozporządzeniem opieka nad pacjentkami będzie realizowana na dwóch poziomach. Pierwszy realizowany ma być w poradniach ginekologiczno-położniczych, gdzie rozpoczęte może być leczenie farmakologiczne. W przypadku endometriozy głębokiej zostanie ona skierowana na wyższy poziom leczenia chirurgicznego.
Leczenie operacyjne prowadzone będzie w wyspecjalizowanych ośrodkach z największym doświadczeniem w tym zakresie oraz spełniających określone wymagania co do wyposażenia w sprzęt i aparaturę medyczną. Efekty leczenia będą monitorowane. Pacjentkom, w zależności ich od potrzeb, zapewnione zostaną: fizjoterapia, wsparcie psychologiczne, konsultacje dietetyczne.
Nowy model opieki został opracowany we współpracy z konsultantem krajowym w dziedzinie położnictwa i ginekologii oraz z ekspertami z tego zakresu.
Które kobiety będą mogły skorzystać ze świadczeń?
Do świadczenia opieki zdrowotnej kwalifikuje się świadczeniobiorcę z rozpoznaniem według Międzynarodowej Statystycznej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych ICD-10:
1) N80.0 Gruczolistość macicy lub
2) N80.1 Gruczolistość śródmaciczna jajnika, lub
3) N80.2 Gruczolistość śródmaciczna jajowodu, lub
4) N80.3 Gruczolistość śródmaciczna otrzewnej miednicy mniejszej, lub
5) N80.4 Gruczolistość śródmaciczna przegrody odbytniczo-pochwowej i pochwy, lub
6) N80.5 Gruczolistość śródmaciczna jelita, lub
7) N80.6 Gruczolistość śródmaciczna w bliźnie skórnej, lub
8) N80.8 Inna gruczolistość śródmaciczna o innej lokalizacji, lub
9) N80.9 Gruczolistość śródmaciczna, nieokreślona.
Jaki jest zakres świadczeń zawarty w rozporządzeniu?
W załączniku do rozporządzenia znajdziemy szczegółowy zakres świadczeń, w tym:
- kompleksową diagnostykę obejmującą m.in. badanie ginekologiczne, skierowanie na badanie endoskopowe i obrazowe, USG w protokole endometriozy, rezonans magnetyczny w protokole endometriozy, tomografię komputerową klatki piersiowej,
- leczenie zachowawcze – postępowanie farmakologiczne,
- leczenie zabiegowe, w tym m.in. kwalifikację do zabiegu, zabieg ze znieczuleniem, wizytę kontrolną po zabiegu,
- leczenie wspomagające, możliwe na każdym etapie leczenia, w zależności od wskazań medycznych w zakresie m.in. porad leczenia bólu, niepłodności, konsultacje fizjoterapeuty, osoby planującej dietę, psychologa, poradę stomijną,
- monitorowanie po zabiegu.
źródło: Ministerstwo Zdrowia, Rozporządzenie Ministra Zdrowia zmieniające rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu leczenia szpitalnego
